... หัตถศิลป์แห่งอิสานใต้ครับ ของที่นำมาแกะส่วนตัวผมดูเป็นคตเขาควายหรือไม่ก็นอแรดดำ มีร่องรอยหลุดร่วงเองตามธรรมชาติ ขนาดยาวทั้งชิ้น 4 นิ้วโคนโต 2 นิ้ว โดยประมาณ ความแข็งของคตเขาหรือนอสามารถลงมีดกรีดศิลป์ได้เพียงที่เห็น ดูผิวเผินศิลป์การแกะหน้าตัวนางอาจใกล้เคียงกับเกจิสายตะวันออก แต่อัธยาศัยในการลงของและลายมือเป็นของหลวงพ่อสังข์ เทพศิลป์จอมขมังเวทย์แห่งแดนอิสานใต้ครับ ...

... ลงอักขระเข้มขลัง มีทั้งอักขระลอยและอักขระที่ปรากฏให้เห็น ซึ่งเป็นเอกลักษณ์อย่างหนึ่งที่ไม่พบในสำนักอื่น คือ ถ้าพื้นผิวของวัสดุที่จะลงเหล็กจารในตำแหน่งใดเป็นที่ยากแก่การลงอักขระ เช่น ขรุขระ หรือต่างระดับกัน จะใช้วิธีจารแบบไม่กดลงเนื้อวัสดุหรือกดแผ่วๆในตำแหน่งนั้น อักขระตัวนั้นเราก็จะมองไม่เห็น เรียกว่าจารลอย เมื่อถึงตำแหน่งที่ลงเหล็กจารได้ ก็ลงตัวต่อไปตามปกติ พูดง่ายๆคือ เมื่อลงอักขระตัวแรกแล้ว จะลงตัวถัดไปต่อเนื่องไปจนจบหัวใจคาถาบทนั้น แม้ถึงตำแหน่งที่ขรุขระก็ไม่เว้นหรือข้าม แต่จะจารลอยในตำแหน่งนั้น พอถึงตำแหน่งที่เรียบและลงถึงตัวไหนแล้ว ก็ลงตัวนั้นต่อไป เราจึงอาจเห็นหัวใจคาถาไม่ครบบทในเครื่องรางบางชิ้น เช่น ในแถวเราเห็นตัว สุ นะ ถัดไปเป็นเสี้ยนไม้ไม่มีจาร แต่มีระยะห่างเท่ากับหนึ่งตัวอักขระ และตัวสุดท้ายจารตัว โล เท่ากับว่า แถวนั้นลง สุ นะ โม โล คาถาหัวใจขุนแผน ตัว โม คือ อักขระลอยเพราะไปตรงกับรอยเสี้ยนไม้พอดี จึงกดเหล็กจารไม่ได้ ประมาณนี้ครับ ซึ่งส่วนใหญ่ก็จะพบในเครื่องรางที่แกะจากไม้หรือทนสิทธิ์อื่นๆ แต่ก็พบน้อยชิ้น ลองสังเกตดูครับ ...

... ชิ้นนี้ ลงอุณาโลมที่หัวปลัด สีข้างขวาลง นะ ชา ลี ติ สีข้างซ้ายลง ลี ติ นะ ชา (ตัว ลี เป็นอักขระลอย) ท้องปลัดลง นะ โม พุท ธา ยะ (ตัว นะ ตัว โม และ ตัว ยะ เป็นอักขระลอย ) อักขระที่ปรากฏให้เห็นในปลัดนางหงายชิ้นนี้จึงมีเพียง ยันต์อุณาโลม นะ ชา ลี ติ ติ นะ ชา และ พุท ธา เท่านั้นครับ ...

... การที่จะรู้อักขระลอยและรู้ว่าลงอะไร ต้องอาศัยเรียนรู้อัธยาศัยในการลงอักขระของท่านจากของหลายๆชิ้นและสังเกตเอาว่า ท่านชอบลงอะไร ลงแบบไหน ลายมือเป็นอย่างไร และพอรู้หัวใจคาถา พออ่านอักขระได้บ้าง ก็จะพอทราบหรือเดาได้ครับ ... เพื่อการศึกษาครับ ยินดีรับฟังข้อมูลจากผู้รู้ทุกท่านครับ ...